Σάββατο 9 Φεβρουαρίου 2008

Μάτιασμα



Περί….Βασκανίας ο λόγος……



Ματιάζονται οι όμορφοι άνθρωποι, οι λεχώνες, παιδάκια,

ζώα και άψυχα ακόμα (κήποι, χωράφια, δέντρα καρποφόρα),

η υγεία, η ευτυχία (περιουσία) του ανθρώπου ή όσων το αίμα

τους έχει την ιδιότητα αυτή. Δεν ματιάζονται όλοι.


Ματιάζουν (έχουν κακό μάτι) οι μεγαλομάτηδες, γαλανομάτηδες,

πρασινομάτηδες, οι σμιχτοφρύδικοι και όσοι έχουν κόκκινα γένια.


Γι' αυτούς λένε την παροιμία: Κόκκινα γένια και μάτια γαλανά

δοχείο του διαβόλου, ψυχή του σατανά.


Πολλές φορές φέρουν και ακαριαίο θάνατο.

Σκάζουν (πεθαίνουν) άνθρωπο και ζώο και ξηραίνουν φυτά.


«Σκάζει και πέτρα ακόμα», έτσι λέμε.

Και όλα αυτά γίνονται από κακία και ζήλια.

Γι’ αυτό κανείς, όταν βλέπει ότι δήποτε καλό πράγμα πρέπει

να φτύνει και να λέει:


«Φτου να μη βασκαθείς», και «σκόρδο νάχεις».







Όταν ματιάζεται κάποιος «Ο βάσκανος ανάβει ένα κερί στο Θεό κι ένα στο διάβολο», έτσι λένε.


Άλλο μέσο γι' αποτροπή της βασκανίας είναι το χαϊμαλί

(φυλαχτό), που γίνεται ως εξής:

Παίρνουν πάνα μωρού,
λίγο αλάτι,
θυμίαμα,
σκόρδο,
για να καίει τα μάτια που βασκαίνουν,
τιμιόξυλο,
χέρι τυφλοπόντικα,
κόκαλο νυχτερίδας,
σταυρολούλουδα (απ' τη γιορτή του Τίμιου Σταυρού 14/9),
λουλάκι,
πουκάμισο φιδιού,
κομματάκι ύφασμα κόκκινο απ' τη Μεγάλη Πέμπτη,
που τ' ονομάζουν Χάρες και το ράβουν σ' ένα γερό πανί
ή πετσί και το κρεμούν με γερή κλωστή στο λαιμό,
ακόμα και στα ζώα.

Στα μικρά παιδάκια βάζουν και φλουράκι στο μέτωπο,

πιασμένο με κερί απ' τα μαλλάκια του,

κάποτε κάνουν και βούλα (στίγμα) με κάρβουνο.

Αν ο ματιασμένος έχει πονοκέφαλο, για ξεμάτιασμα (θεραπεία)
τον σαραντίζουν (του κάνουν το σημείο του σταυρού, σταυροκοπιούνται),
ειδικές γυναίκες μ' έναν απ' τους δυο παρακάτω τρόπους:


1) Σταύρωμα με αλάτι:

Ονοματίζουν πρώτα το ύποπτο πρόσωπο (άτομο)

που τον μάτιασε και μετά παίρνουν ένα σπυρί αλάτι

με τα τρία δάχτυλα και τον σταυρώνουν στο πρόσωπο

τρεις φορές, λέγοντας λόγια μυστικά.

Το πρώτο αλάτι το ρίχνουν στη φωτιά.

Αν σκάσει και κάνει κρότο λένε:

«Να σκάσει το μάτι του ύποπτου»
και ο πονοκέφαλος είναι από μάτιασμα.


Το δεύτερο αλάτι το βάζουν στο πιάτο ή σε ποτήρι με νερό.

Αν λιώσει είναι από μάτιασμα και το τρίτο σπυρί αλατιού
το βάζουν στο στόμα του παθόντα και το τρώει για καλό.


2) Ράντισμα ή πότισμα με λαδωμένο νερό:

Παίρνουν φρέσκο νερό το βάζουν σε πιάτο, το σταυρώνουν
τρεις φορές με τα τρία δάχτυλα (σχηματίζουν στον αέρα
τρεις φορές το σημείο του σταυρού πάνω απ' το πιάτο),

βουτούν το δάχτυλο στο λαδωμένο νερό και ρίχνουν τρεις
σταγόνες στο πιάτο, λέγοντας λόγια μυστικά.

Αν η πρώτη σταγόνα διαλυθεί είναι μάτιασμα, αν όχι ρίχνουν
εννιά σταγόνες για δοκιμή.

Μετά δίνουν στο ματιασμένο τρεις φορές να πιει απ' αυτό το νερό,
βουτάει τα τρία δάχτυλα και τα σκουπίζει ανάποδα στο μέτωπο
του ματιασμένου.

Τ' άλλο το νερό το χύνει εκεί που κοιμούνται οι κότες και το πιάτο
τ' αφήνει λίγη ώρα αναποδογυρισμένο.

Άλλες ρίχνουν τρία αναμμένα κάρβουνα σε ποτήρι με νερό,
κι άμα πέσει στον πυθμένα είναι μάτιασμα και δίνουν απ' αυτό τρεις φορές να πιει ο ματιασμένος.

Δεν υπάρχουν σχόλια: