Κρητη μας ομορφο νησί

Κρήτη μας όμορφο νησί Το νησί μας είναι ο παράδεισος των φυτών επεσήμανε ο κύριος Σάκης Κουβατσος στο θερινό σχολείο Περιβαλλοντικής Δημοσιογραφίας που πραγματοποιήθηκε στο Ινστιτούτο Επαρχιακού Τύπου στους Αγίους Πάντες Αποκορωνου και αυτή είναι η αλήθεια

Υγειά από το φαρμακείο της φύσης αναζητά ο σύγχρονος άνθρωπος ,προβληματισμένος από της παρενέργειες των χημικών φαρμάκων .Για να το πετυχει αξιοποιεί τη γνώση που μας άφησαν παρακαταθήκη ικανότατοι ιατροί ,φαρμακογνωστες και μυροποιοί από τους αρχαιοτάτους χρόνους ,ήδη από το 2700π.χ. όταν γράφτηκε στη Κινά η πρώτη βοτανολογία .Τριακόσια εξήντα πέντε φαρμακευτικά φυτά χρησιμοποιούσαν τότε οι Κινέζοι θεραπευτές ,ενώ ο αρχαίος αιγυπτιακός πάπυρος που ανακαλύφθηκε στις αρχαίες Θήβες ,περιγραφεί 700 τέτοια φυτά .Στη χώρα μας ο Ιπποκράτης αναφέρει 237 φυτικά φάρμακα , ο Θεόφραστος με το εργοτου *Περί ύλης ιατρικής * , στο οποίο περιγράφει τις θεραπευτικές ιδιότητες 500 φυτών ,οδηγεί την αρχαία βοτανολογία στο αποκορύφωμα της .

Η επιλογή των φυτών ,παρασκευαστικές λεπτομέρειες και η δοσολογία ,αξιοποιούν άριστα τον φαρμακογνωστικο αγώνα πολλών γενεών .

*Ελάφου κέρας κατακαίει ,τρίβει δε και ωμηλυσιν συν κεδροισι πέντε, οίνος συν τοισδεσσιν αυστηρός μέλας μιγνυται,.Αναγαργαριστον δε αυτό ποιεειν ορίγανον και πηγανον και θυμβρα και σελινον και μινθην και νίτρων ολίγων ,μελικρητον κερασας υδαρές ,όξος ολίγων επιστάξει *.

Αναλυτικά θα κινηθεί και η συνταγογραφια του πρυτάνεως των γιατρών Γαληνού (129-199 μ.Χ.) εμπλουτίζοντας τον χώρο και με νέες προτάσεις φυτών .*Προς σπληνικούς ** Καππάρεως ριζαν κοπανησας και ζεσας μετ’οξους και μέλιτος ,διδου πιειν νηστει.Τοις δ΄ εφήμεροι πεπωκοσι βοηθει χυλός πολυγονου η αρνογλωσου η ορίγανου η θύμου μέρος τι οίνο διαλυθεν *.Στη * μαλαχη *και στις ευεργετικές ιδιότητες της αναφέρεται ο Ησίοδος που, ενώ τη θεωρούσε τροφή των φτωχών ,δεν παρέλειψε να τονίσει ΄΄ Μα τι ανόητοι είναι αυτοί που δεν ξέρουν πόση μεγάλη ωφέλεια ευρίσκεται στον ασφόδελο και στη μολόχα * Ενώ ο Σίφνιος Δίφιλος βεβαιώνει ότι η μολόχα είναι ¨εύχυμη ,μαλακτική της τραχείας αρτηρίας και αποχωρίζει και απέκρινε τα εις την επιφάνεια οξέα …΄΄Ο Αριστοφάνης θα παρακινήσει τους Αθηναίους να τρώνε μολόχες λέγοντας ¨ ¨΄΄συτησθε αντί για άρτους πτορθους μολόχας ΄΄΄,

Ο Διοσκουρίδης συνιστά την ΄΄αδραχτη΄΄ η γλιστρίδα για τον πονοκέφαλο ,το έλκος του στομάχου ,τη σπλήνα τη καούρα του στομάχου μα και για της πάθησης των ματιών .Ο Πλίνιος την αποκαλεί φυλακτό για κάθε κακό ΄΄.Ο Ησίοδος πολύ σοφά όπως αποδεικνύεται σήμερα συνιστούσε να φας τσουκνίδα για να προστατεύεις από όλες της ασθένειες του χρόνου ΄΄.Ο Αθηναίος ως ειδικός επί των τροφών και συμποσίων συνιστούσε τρώγε όσους μπορείς βολβούς στη στάχτη ,με σάλτσα ποτισμένους ,γιατί αυτό το φαγητό έχει την ιδιότητα να σηκώνει του άντρα τη δύναμη ΄΄ Η λουτροθεραπεία με θεραπευτικά βότανα αποτελεί τμήμα των θεραπειών που χρησιμοποιούσε ο Γαληνός .Αυτή η αγωγή αναπτύσσεται κατά την αρχαιότητα στην Ελλάδα ,Ιταλία .Κινά .Ισραήλ ,Σουμέριο ,Ινδία ,Αίγυπτο

Στα Χανιά διασώζεται μέχρι σήμερα με όλες της λεπτομέρειες το θαυματουργό Σαρανταβοτανο ,ένα μίγμα από βότανα της Κρήτης που το θεωρούσαν πολύ αποτελεσματικό στην υγειά .Η συνταγή διασώθηκε λογω της ποιητικής της μορφής που βοηθούσε στην αποστήθιση της . 

“”Σαν την υγειά σου έχασες και θες να την κερδίσεις ,μόνο με βότανα τση γης θα την ξαναποκτησεις.Φυλλα κιτροπορτοκαλιας κι άρωμα από λεμόνι ,ανερατζια ,μανταρινιά ,ξαρωστικο κυδώνι ..Μαζωξε απ τσοι ποταμούς ,τα ακονιζας τα χνάρια βάτο και τσάι του βουνού και τα αμπιστιας κλωνάρια .Μαζωξε ερωντα πολύ απ τα βουνα τση Κρήτης (ερωντας =δικταμος )και σφάκα την πικραδερη ,δάφνες μυρτιές να βρίσκεις ,θύμο ,κισσό κι αγκαραθια και αγκαθαστιβιδα ,τη μυρωδιά βασιλικού ,φασκομηλιά και θρυμπα .Μέντα και δεντρολίβανο ,απου μοσκομυρίζει ,το λένε και αρισμαρι που την υγειά χαρίζει . Πάρε τα γιασεμοφυλλα ,τη ροδαρα με τα άνθη ,γαρεφαλοβιολες πολλές και γερεφαλου άνθη .(γαρεφαλοβιολες =κατηφές )Απήγανο και βαρσαμο ,τση γης το χαμομήλι τη μυριστεί αμπερορυζα ,που δένουν στο μαντήλι (αμπερορυζα =Μπαρμπαρουσα ).Πάρε το κοκκινοχορτο ,βαλε και κουτσουναδα ,που κανουν κοκκινολαδο στου ήλιου την πυραδα.Φυλλα συκιάς κι αμυγδαλιάς και φύλλα ματζουρανας ,φλισκούνι που μοσκοβολά σαν κόρφος κάθε μάνας .Το μαϊντανό το σέλινο και την αντοναιδα , τα αγουδουρα τα αγλακιχτου ,τον κλάδο και τα φύλλα .

Σαράντα ειν όλα .Βράσε τα και γέμισε μια σκάφη ,και διώξε απ το κορμάκι σου τσοι πόνους και τα πάθη .

Η θεραπευτική άξια των φυτών είναι πολύτιμη όπως και τα αιθέρια ελαία τους, που έχουν μεγάλη χρήση στη παραγωγή φαρμάκων ,καλλυντικων,στα ποτά και στην αρωματοθεραπεια .Τα αιθέρια ελαία που γίνονται αντιληπτά με την όσφρηση έχουν γρήγορη επίδοση στο πνεύμα και το αποτέλεσμα τους είναι διπλό δρουν σαν καταπραϋντικά η σαν διεγερτικά των νεύρων .Πριν χρόνια κάποιος καθηγητής Ιατρικής καλεσμένος μου σε τηλεοπτική εκπομπή μου ,είχε πει΄΄ Εσείς οι Κρητικοί είστε τυχεροί γιατί ζείτε σε ένα ευλογημένο τόπο .Έχετε τα περισσότερα βότανα απ όλη την Ελλάδα . Χρησιμοποιήστε τα και θα σας λύσουν πολλά προβλήματα .

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ  Κ.ΚΑΤΣΙΦΑΡΑΚΗ